انواع و اقسام شرکت های تجاری
در این مطلب به انواع و اقسام شرکت های تجاری پرداخته ایم.
به لحاظ کلی شرکتهای تجاری را میتوان به چهار دسته تقسیم نمود:
۱) شرکتهای اشخاص؛ ۲) شرکتهای سرمایه؛ ۳) شرکتهای مختلط؛ ۴) شرکتهای دولتی که ذیلاً به توضیح هر یک از این موارد خواهیم پرداخت.
تعریف شرکت از نوع اشخاص
شرکتهای اشخاص شرکت هایی هستند که شخصیت شریک در این گونه شرکتها اهمیت بسیار داشته و اعتبار شرکت بستگی به اعتبار شرکا دارد و سرمایه شرکت نقش عمده را ندارد، مانند شرکتهای تضامنی و نسبی که شرکا در نتیجه آشنایی و روابط نزدیک و اعتمادی که با یکدیگر دارند اقدام به تشکیل شرکت می نمایند.
در شرکتهای اشخاص، نه تنها سرمایه ای که شرکا در شرکت میگذارند جوابگوی تعهدات شرکت است بلکه از دارایی شخصی خود نیز ضامن تعهدات شرکت می باشند. از این لحاظ، شرکا نمی توانند آزادانه سهم الشرکه خود را به دیگران واگذار نمایند، بدون جلب رضایت سایر شرکا شریک تضامنی نمیتواند سهم الشرکه خود را به دیگری واگذار کند و چه بسا که خروج یک شریک باعث انحلال شرکت می گردد.
اصولاً در شرکتهای اشخاص، سهم الشرکه در حال حیات یا پس از فوت قابل انتقال نیست مگر با رضایت سایر شرکا.
شرکتهای سرمایه
در شرکتهای سرمایه، مانند تشکیل شرکتهای سهامی و شرکتهای با مسئولیت محدود بر خلاف شرکتهای اشخاص، شخصیت شرکا اهمیتی ندارد و شرکا فقط تا میزان سرمایهای که در شرکت گذاشتهاند، مسئول تعهدات و فروش شرک می باشند. چنانچه فروض و بدهیهای شرکت از دارایی و سرمایه آن بیشتر باشد، طلبکاران حق رجوع به شرکا را ندارند. علاوه بر آن شرکا، اختیار دارند سهم الشرکه خود را به دیگران واگذار کنند و نیازی به رضایت دیگر شرکا در این خصوص نمی باشد. بنابراین عامل مهم در شرکتهای سرمایه، سرمایه ایست که شرکا در شرکت گذاشته اند. شخصیت شریک اصولاً تأثیری در اعتبار شرکت ندارد.
در شرکتهای سرمایه پس از فوت، ورشکستگی و یا ممنوعیت قانونی و قضایی سهامدار، شرکت همچنان به حیات خود ادامه میدهد.
شرکتهای مختلط
شرکتهای مختلط عبارتند از شرکتهایی که از دو دسته شریک تشکیل میشوند؛ دسته اول شرکایی که مسئولیت نامحدود دارند.
دسته دوم شرکایی که مسئولیت محدود دارند. مانند شرکتهای مختلط غیرسهامی و شرکتهای مختلط سهامی. این نوع شرکتها ترکیبی هستند از شرکتهای سرمایه و شرکتهای اشخاص که در آن شرکای ضامن، کار و صنعت و لیاقت و استعداد خود را در شرکت میگذارند و به طور نامحدود مسئولیت اعمال خود را قبول میکنند و عده دیگر برای استفاده از خدمات شرکای ضامن سرمایه لازم را در اختیار آنها قرار میدهند بدون اینکه در اداره شرکت مسئولیتی داشته باشند و بیش از آن چیزی که در شرکت گذاشتهاند تعهدی قبول نمیکنند این نوع شرکتها شرکت های کار و سرمایه هستند.
در صورتیکه نیاز به ثبت تغییرات شرکت خود را دارید بهتر است به این لینک مراجعه فرمایید.
شرکتهای دولتی چه نوع شرکتی می باشند؟
نوع خاصی از شرکتهای تجاری که نه جزء شرکتهای سرمایه و نه جزء شرکتهای اشخاص محسوب میشوند شرکتهای دولتی هستند، شرکتهای دولتی از انواع شرکتهای تجاری محسوب میشوند ولی تأسیس، اداره، انحلال و نظارت بر فعالیتهای آنها تابع قواعد خاصی بوده که در قوانین پیش بینی شده است.
ماده ۳۰۰ لایحه اصلاحی قانون تجارت، شرکتهای دولتی را تابع قوانین تأسیس و اساسنامه خود دانسته و در مواردی که در اساسنامه شرکتهای دولتی قید نشده تابع قانون تجارت دانسته است.
طبق ماده ۴ قانون محاسبات عمومی کشور؛ شرکت دولتی، واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانونی، به صورت شرکت ایجاد میشود. یا به حکم قانون و یا دادگاه صالح، ملی شده یا مصادره گردیده و به عنوان شرکت دولتی شناخته شده باشد. بیش از ۵۰% سرمایه آن متعلق به دولت میباشد، هر شرکت تجاری که از طریق سرمایه گذاری شرکتهای دولتی ایجاد شود، مادام که بیش از ۵۰% سهام آن متعلق به شرکت دولتی است، شرکت دولتی تلقی میشود.
برخی از شرکتهای بزرگ دولتی که در ایران وجود دارند عبارتند از: شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی فولاد ایران، شرکت سهامی آلومینیوم ایران، شرکت هواپیمایی ج.ا. ایران و ... .
اقسام شرکتهای تجاری کدامند؟
طبق ماده ۲۰ قانون تجارت، شرکتهای تجارتی بر هفت قسم است:
۱) شرکت سهامی که شامل شرکت سهامی خاص و شرکت های سهامی عام می باشد؛
۲) شرکت با مسئولیت محدود؛
۳) شرکت تضامنی؛
۴) شرکت مختلط غیرسهامی؛
۵) شرکت مختلط سهامی؛
۶) شرکت نسبی؛
۷) شرکت تعاونی تولید و مصرف.
در فصول بعد به مقررات مربوط به هر یک از این شرکتها خواهیم پرداخت.
شخصیت حقوقی شرکتها
شرکتهای تجاری از یک ویژگی مهم برخوردارند. داشتن «شخصیت حقوقی» است. در حالی که شرکتهای مدنی، شخصیت حقوقی ندارند. قانون تجارت ایران، برای شرکتهای تجاری، شخصیت حقوقی قائل شده است (ماده ۵۸۳).
دارا بودن شخصیت حقوقی به این معناست که شرکت صلاحیت داشتن حقوق و تکالیف و نیز صلاحیت اجرای آنها را دارد.[1]
شخصیت حقوقی، ویژگی مشترک کلیه شرکتهای تجاری است؛ حتی شرکتهایی که به ثبت نرسیدهاند و مطابق قانون تجارت تشکیل نشدهاند، بلکه در عمل موجودند (ماده ۲۲۰ ق.ت). اما قانون گذار ایران مشخص ننموده است.
شخصیت حقوقی شرکت از چه زمانی ایجاد می شود
شخصیت حقوقی شرکت از چه زمانی ایجاد می شود. برعکس قانون گذار ما در ماده ۵۸۴ برای تشکیلات غیر تجاری، تاریخ دقیق ایجاد شخصیت حقوقی را معین کرده است که از تاریخ ثبت در دفتر مخصوص وزارت دادگستری است.
مؤسسات و تشکیلات دولتی و شهری نیز به محض ایجاد و بدون احتیاج به ثبت، دارای شخصیت حقوقی می شوند. (ماده ۵۸۷ ق.ت)؛ پس به طور مسلم، شرکتهای تجاری همانند مؤسسات و تشکیلات دولتی برای آنکه شخصیت حقوقی پیدا کنند نیاز به ثبت ندارند؛ اما از چه تاریخی دارای شخصیت حقوقی میشوند؟
پاسخ به این سؤال آسان است و آن این است که در حقوق ایران، شرکت از تاریخی دارای شخصیت حقوقی خواهد بود. که ایجاد و به عبارت قانون گذار «تشکیل» شده باشد. اما پاسخ به اینکه شرکت از چه تاریخی تشکیل می شود. در مورد شرکتهای مختلف یکسان نیست و هر شرکتی تابع قواعد خود است.
قبل از تأسیس و ثبت هر شرکت مؤسسین و سهامداران شرکت باید در خصوص تعیین موارد مهمی مثل تعیین موضوع، تابعیت و اقامتگاه قانونی، سرمایه شرکت، مدیران و دارندگان حق امضا و ... باید تصمیم گیری نمایند زیرا تعیین ای موارد اساس کار شرکت بوده و اصولاً بدون تصمیم گیری و تعیین این موارد امکان تأسیس و ثبت هیچ شرکتی وجود ندارد لذا ذیلاً به شرح هر یک از این موارد میپردازیم.
در صوریتکه نیاز به مشاوره رایگان دارید. به شماره 09189414281 تماس حاصل فرمایید. کارشناس تک نیک ثبت شما را راهنمایی خواهد کرد.
- جمعه ۱۹ آبان ۰۲ ۲۰:۵۲ ۱ بازديد
- ۰ ۰
- ۰ نظر
